به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ناظر خبر، ستاد امربهمعروف و نهیازمنکر، مجمع جهانی اهلبیت، مجمع جهانی تقریب مذاهب، اعزام جماعتهای تقریبی، کمک به آستانها، برگزاری سمینارها و دورههای آموزشی مذاهب اسلامی تعدادی از ردیفهای بودجه سالانه در بخش دین هستند که اعتبارات دولتی دریافت میکنند.
طی ۹ماهه سال گذشته بیشتر از ۶۲ درصد از بودجه نهادهای دینی تخصیص پیدا کرد
علاوه بر بودجه عمومی دولت، به شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت تکلیف شده یک درصد از هزینههای خود را به حوزه دین اختصاص دهند تا صرف تولیدات فرهنگی از جمله موضوعات قرآنی و ارتقای فعالیتها در این حوزه شود. اما در ۹ماهه سال ۱۴۰۲ هیچ بانک، شرکت و مؤسسه انتفاعی دولتی بودجهای به این بخش اختصاص نداده است. بااینحال طی مدت یادشده بیشتر از ۶۲ درصد از بودجه جاریای که برای تعدادی از ردیفهای دین و اوقاف در نظر گرفته شده بود، تخصیص پیدا کرده است.
بخش دین نیز بهتبع کسریهای بودجه نتوانسته اعتبارات کامل خود را دریافت کند
اینکه بودجه بخشهای مختلف به طور کامل محقق نمیشود به دلیل کسریهای چسبندهای است که هر سال گریبان سند مالی را گرفته است. هرچند دولتها اصلاح ساختار بودجه را بارها مورد تأکید قرار دادند؛ اما عزمی برای اصلاح تاکنون دیده نشده است. بخش دین نیز بهتبع کسریهای بودجه نتوانسته اعتبارات کامل خود را دریافت کند.
۲ هزار و ۵۳ میلیارد تومان بودجه جاری و ۷۷۱ میلیارد تومان عمرانی به بخش دین، ارشاد اسلامی و اوقاف تخصیص پیدا کرد
در سال گذشته مصوب شده بود به تعدادی از ردیفهای بخش دین، ارشاد اسلامی و اوقاف ۴ هزار و ۶۹۷ میلیارد تومان بودجه اختصاص پیدا کند. از این مبلغ سه هزار و ۳۱۰ میلیارد تومان بودجه جاری و یک هزار و ۳۸۷ میلیارد تومان بودجه عمرانی بود.
عملکرد ۹ماهه بودجه نشان میدهد در این مدت ۲ هزار و ۸۲۵ میلیارد تومان در مجموع به این بخش پرداخت شده است که ۲ هزار و ۵۳ میلیارد تومان آن جاری و ۷۷۱ میلیارد تومان آن عمرانی بوده است.
بیش از ۶۰ درصد بودجه بخش دین و اوقاف در ۹ماهه سال قبل پرداخت شد
بهعبارتدیگر در سهچهارم از سال ۱۴۰۲ بیشتر از ۶۲ درصد از بودجه جاری و حدود ۵۶ درصد از بودجه عمرانی این حوزه تخصیص پیدا کرده است. در مجموع بیش از ۶۰ درصد بودجه بخش دین و اوقاف در ۹ماهه سال قبل پرداخت شده که به منزله تحقق نزدیک به مصوب بودجه این بخش است.
بخشهای وابسته به حوزه دین که به آن اشاره نشد
اعدادی که به آن اشاره شد، ارقامی است که مرکز پژوهشهای مجلس بهعنوان عملکرد بودجه در حوزه دین به آن پرداخته است؛ اما ردیفهایی که مرکز پژوهشها در این گزارش به آن اشاره کرده شامل بخشهایی که با حوزه دین در ارتباط هستند، نیست. بهعنوانمثال در این گزارش هیچ اشارهای به بودجه شورایعالی حوزههای علمیه، مرکز خدمات حوزههای علمیه، بنیاد دایرهالمعارف اسلامی، ستاد اقامه نماز، جامعهالمصطفی العالمیه، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، دانشگاه اهلبیت، مؤسسه دائرهالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهلبیت (ع)، مرکز الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت، شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، مرکز رسیدگی به امور مساجد و مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نشده است.
مجلس بودجه شورایعالی حوزههای علمیه را ۵۳ درصد افزایش داد و به چهارهزار و ۵۶۱ میلیارد تومان افزایش داد
این در حالی است که بودجه ردیفهای فوق بسیار قابلتوجهتر و بزرگتر از اعدادی است که مرکز به آن پرداخته است. بهعنوان نمونه بودجه شورایعالی حوزههای علمیه به چهارهزار و ۵۶۱ میلیارد تومان بالغ میشود که بهتنهایی با مجموع بودجه بخشهایی که مرکز پژوهشها بررسی کرده، برابری میکند. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ برای این شورا بودجه ۲ هزار و ۹۶۱ میلیاردتومانی پیشنهاد داده بود؛ ولی مجلس این بودجه را ۵۳ درصد افزایش داد و به چهارهزار و ۵۶۱ میلیارد تومان رساند.
مجلس بودجه جامعهالمصطفی العالمیه را ۱۴ درصد افزایش داد که به ۱۰۱۲ میلیارد تومان افزایش یافت
یکی دیگر از ردیفهایی که در گزارش مرکز پژوهشها نیست، بودجه جامعهالمصطفی العالمیه است. جامعهالمصطفی در سال ۱۳۸۷ از ادغام دو مجموعه «سازمان مدارس و حوزههای علمیه خارج از کشور» و «مرکز جهانی علوم اسلامی» تشکیل شده است. دفتر مرکزی جامعهالمصطفی در قم است و در ۶۰ کشور جهان که جامعه مسلمان دارند نیز شعبه دارد. دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ برای این مرکز بودجه ۸۹۰ میلیاردتومانی در نظر گرفته بود؛ اما مجلس ۱۴ درصد این رقم را افزایش داد و آن را به ۱۰۱۲ میلیارد تومان رساند.
مجلس بودجه بنیاد دایرهالمعارف اسلامی به مدیرعاملی غلامعلی حداد عادل را ۱۹۳ درصد اضافه کرد که به ۴۷ میلیارد افزایش یافت
بنیاد دایرهالمعارف اسلامی هم از جمله نهادهای وابسته به حوزه دین است که در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس به آن پرداخته نشده است. بنیاد دایرهالمعارف اسلامی نهادی غیرانتفاعی است که در سال ۱۳۶۲ تأسیس شده و در حوزه مطالعات جهان اسلام و ایران باهدف اصلی تدوین و نشر دانشنامه جهان اسلام فعالیت دارد. از سال ۱۳۷۴، غلامعلی حداد عادل مدیرعاملی آن را برعهده دارد. دولت در بودجه سال گذشته این نهاد ۱۶ میلیارد تومان بودجه پیشبینی کرده بود؛ اما مجلس با ۱۹۳ درصد اضافهکردن، بودجه این بنیاد را به ۴۷ میلیارد تومان افزایش داد.
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ۴۸ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است
پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که باهدف نظریهپردازی و نوآوری علمی در جهت توسعه و تعمیق معرفت دینی و نیز بسط مطالعات راهبردی و کاربردی گرهگشا در قلمرو حکمت و اندیشهٔ دینی، فرهنگ، معارف و علومانسانی اسلامی تأسیس شده یکی از نهادهای وابسته به حوزه دین است که در بررسی مرکز پژوهشها عملکردی برای آن قید نشده است. این پژوهشکده ۴۸ میلیارد تومان بودجه مصوب داشته است.
مجلس بودجه شورای سیاستگذاری ائمه جمعه را ۵۳ درصد اضافه کرد و آن را به ۱۷۳ میلیارد تومان رساند
نهاد وابسته دیگر به حوزه دین، شورای سیاستگذاری ائمه جمعه است. این شورا در سال ۱۳۷۲ جایگزین شورای مرکزی ائمه جمعه شد. دولت که تا سال قبل به این نهاد ۹۷ میلیارد تومان بودجه میداد امسال تصمیم گرفت آن را به ۱۱۳ میلیارد تومان برساند، اما مجلس به پیشنهاد دولت ۵۳ درصد اضافه کرد و بودجه آن را به ۱۷۳ میلیارد تومان رساند.
دانشگاه اهلبیت با ۵۵ میلیارد تومان اعتبار هم به حوزه دین مربوط میشود
دانشگاه اهلبیت مؤسسهای غیردولتی و وابسته به مجمع جهانی اهلبیت است که در سال ۱۳۸۳ تأسیس شد. این دانشگاه دانشجویانی از کشورهای آسیایی و آفریقایی؛ مانند ترکیه، افغانستان، آذربایجان، هندوستان، چین، بنگلادش و مالی جذب و فارغالتحصیل کرده است و رشتههایی مانند عرفان، فرهنگ اسلامی و تاریخ اسلام را آموزش میدهد. هماکنون حجّتالاسلام سعید جازاریمعموئی ریاست این دانشگاه را برعهده دارد. بودجه این مؤسسه نسبت به پارسال ۱۱۱ درصد رشد داشته است، این دانشگاه سال گذشته ۲۶ میلیارد تومان دریافتی داشت که اکنون به ۵۵ میلیارد تومان رسیده است.
مجلس با افزایش ۲۴۲ درصدی بودجه مرکز رسیدگی به امور مساجد، آن را به ۱۵۴ میلیارد تومان افزایش داد
مرکز رسیدگی به امور مساجد ۱۵۴ میلیارد تومان بودجه جزو مراکزی است که به حوزه دین وصل میشود. این مرکز سال ۱۴۰۱، ۴۵ میلیارد تومان بودجه دریافت کرده بود. دولت پیشنهاد داد بودجه آن در سال ۱۴۰۲ به ۹۴ میلیارد تومان افزایش یابد. اما مجلس تشخیص داد بودجه این مرکز ۱۵۴ میلیارد تومان شود. بهاینترتیب مرکز رسیدگی به امور مساجد رشد ۲۴۲ درصدی در بودجه را تجربه خواهد کرد.
در گزارش مرکز پژوهشها هرچند بودجه نهادهای وابسته به دین آورده نشده؛ اما بودجه ردیفهای مشخص حوزه دین و عملکرد آن عنوان شده که در ادامه ارقام اشارهشده در گزارش مرکز توسط هممیهن به تفکیک بررسی شده است.
ستاد امربهمعروف و نهیازمنکر توانست ۶۴ میلیارد تومان از بودجه ابلاغی را دریافت کند
بودجه ستاد امربهمعروف و نهیازمنکر در قانون بودجه ۱۲۶ میلیارد تومان مصوب شده بود که از این رقم ۱۲۳ میلیارد تومان ابلاغ شد. در طول ۹ ماهی که از سال ۱۴۰۲ گذشت، ستاد امربهمعروف و نهیازمنکر توانست ۶۴ میلیارد تومان از بودجه ابلاغی را دریافت کند. این رقم فقط مربوط به هزینههای جاری این ستاد است و بهاضافه آن بودجه عمرانی نیز به ستاد تخصیص پیدا کرده است.
سازمان تبلیغات اسلامی طی ۹ ماه توانست نزدیک به یک هزار میلیارد تومان از منابع ابلاغ شده را دریافت کند
در بین ردیفهایی که در بخش دین آمده سازمان تبلیغات اسلامی بیشترین بودجه را دارد. برای این سازمان در سال ۱۴۰۲ یک هزار و ۵۱۰ میلیارد تومان بودجه جاری ابلاغ شده که با درنظرگرفتن بودجه عمرانی بودجه این سازمان به یک هزار و ۵۲۴ میلیارد تومان افزایش مییابد. سازمان تبلیغات اسلامی طی ۹ ماه توانست نزدیک به یک هزار میلیارد تومان از منابع ابلاغ شده یا به طور دقیقتر ۹۷۷ میلیارد تومان از بودجه خود را دریافت کند.
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم توانست ۲۷۲ میلیارد تومان از بودجه را دریافت کند
در سال گذشته بیشترین تخصیصها مربوط به دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، برنامه ساماندهی و حمایت از فعالیتهای فرهنگی، تبلیغی و ترویجی، برنامه حمایت از تولید محتوای فرهنگی و هنری در فضای مجازی، برنامه پژوهشهای دینی، علمی و کاربردی و برنامه آموزش نیروی انسانی متخصص بود که هر کدام از این بخشها ۶۷ درصد تحقق منابع داشتهاند. دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ۴۰۱ میلیارد تومان بودجه ابلاغی داشت که از این میزان ۲۷۲ میلیارد تومان را دریافت کرده است.
شورایعالی حوزه علمیه خراسان توانست ۲۱۳ میلیارد تومان از بودجه ابلاغی در بخش جاری را دریافت کند
شورایعالی حوزه علمیه خراسان قرار بود در سال ۱۴۰۲ در مجموع ۵۱۰ میلیارد تومان بودجه جاری و عمرانی داشته باشد. این شورا در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲۲۰ میلیارد تومان از منابع ابلاغی را دریافت کرده است. از مبلغ ابلاغی برای شورایعالی علمیه خراسان، ۴۷۰ میلیارد تومان مربوط به بودجه جاری بوده که ۲۱۳ میلیارد تومان از آن تخصیص پیدا کرده است.
مجمع جهانی اهلبیت (ع) توانست ۷۷ میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان را دریافت کند
بودجهای که دولت برای مجمع جهانی اهلبیت (ع) در نظر گرفته بود ۶۸۰ میلیون تومان بود. اما بودجهای که برای این مجمع توسط مجلس ابلاغ شد به ۱۲۹ میلیارد و ۶۳۵ میلیون تومان افزایش یافت. بهعبارتدیگر مجلس بودجه مجمع جهانی اهلبیت (ع) را بیش از ۱۹۰ افزایش داد. دولت نیز طی ماهی که از سال ۱۴۰۲ گذشت ۷۷ میلیارد و ۲۷۰ میلیون تومان از آن را پرداخت کرد که ۵۱ درصد از بودجه ابلاغی میشود.
۳۸۰ میلیارد تومان برای کمک به آستانهای مقدس پرداخت شد
بودجهای که سال گذشته برای کمک به آستانهای مقدس در نظر گرفته شده کلاً در بخش عمرانی خلاصه میشود و بودجه جاری برای آنها پیشبینی نشده است. رقم مصوب بودجه عمرانی آستانها ۶۶۵ میلیارد تومان بود که ۳۸۰ میلیارد تومان از آن تخصیص پیدا کرده است.
۵۹ میلیارد تومان از اعتبار مجمع جهانی تقریب مذاهب تخصیص یافت
برای مجمع جهانی تقریب مذاهب ۸۸ میلیارد تومان اعتبار ابلاغ شده است. میزان تخصیص اعتبارات این مجمع نیز ۶۷ درصد یعنی ۵۹ میلیارد تومان بوده است. در وبسایت مجمع جهانی تقریب مذاهب رسالت این مجمع اینگونه ذکر شده است: رسالت مجمع جهانی تقریب عبارت است از: ارتقای سطح آشنایی و آگاهی و تعمیق تفاهم بین پیروان مذاهب اسلامی و تقویت احترام متقابل و تحکیم رشتههای اخوت در بین مسلمانان بدون هیچگونه تمایزی از لحاظ تعلقات فرقهای، قومی یا ملی آنان بهمنظور رسیدن به امت واحده اسلامی.
مبلغ ۱۷ میلیارد و ۳۴۷ میلیون تومان از بودجه اعزام جماعتهای تقریبی محقق شد
علاوه بر بودجهای که برای مجمع جهانی تقریب پیشبینی شده، اعزام جماعتهای تقریبی نیز ردیف بودجه جداگانهای دارد. ۲۵ میلیارد و ۹۲۳ میلیون تومان مجموع اعتبارات ابلاغی است که برای ایجاد، حمایت، اعزام و پذیرش جماعتهای تقریبی در نظر گرفته شده است. طی ۹ماهه سال ۱۴۰۲ نیز از این مبلغ ۱۷ میلیارد و ۳۴۷ میلیون تومان تخصیص پیدا کرده است.
مبلغ ۲۷ میلیارد و ۲۶۲ میلیون تومان برای توسعه فعالیتهای خبری و تولید برنامههای تقریبی تخصیص یافت
به جز دو ردیف ذکرشده در بالا، ردیفی نیز با عنوان توسعه فعالیتهای خبری و تولید برنامههای تقریبی و بهروزرسانی پایگاه اطلاعرسانی ۴۰ میلیارد و ۷۴۰ میلیون تومان بودجه داشته که از این مبلغ ۲۷ میلیارد و ۲۶۲ میلیون تومان اختصاصدادهشده است. برایناساس در مجموع سه ردیف مرتبط با تقریب مذاهب ۱۵۴ میلیارد تومان اعتبار داشته که از این میزان ۱۰۳ میلیارد تومان را دریافت کرده است.
مبلغ ۴۳۸ میلیارد و ۵۶۰ از بودجه سازمان اوقاف و امور خیریه محقق شد
سازمان اوقاف و امور خیریه در سال ۱۴۰۲ حدود ۷۶۲ میلیارد و ۸۸۳ میلیون تومان بودجه داشته که از این مبلغ ۴۳۸ میلیارد و ۵۶۰ میلیون تومان تحقق پیدا کرده است. نکته قابلذکر در بودجه این سازمان سنگینی کفه ترازو به سمت اعتبارات عمرانی است؛ بهطوریکه از مجموع بودجه در برگرفتهشده ۶۶۵ میلیارد تومان اعتبار عمرانی بوده که ۳۸۰ میلیارد تومان از آن تخصیص پیدا کرده است. تیتر برگرفته از عنوان گزارش مرکز پژوهشهای مجلس است
