به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ناظر خبر، شفافیت یکی از پایههای اصلی و اساس دموکراسی و جمهوریت است. از نتایج مهم شفافسازی، ارتقای کیفیت تصمیمات متخذه، کاهش فساد و سوءاستفاده از موقعیت بهمنظور کسب منافع فردی یا جناحی و سر آخر اطلاع قانونمند مردم از فرایندهای تصمیمگیری است.
حق دسترسی آزاد به اطلاعات در بسیاری از کشورها بهصورت رسمی پذیرفته و در قوانین آنها درج شده است. گاه نیز این حق چنان بدیهی شمرده شده که نیازی به ذکر آن در قوانین دیده نشده است.
شفافیت، موضوعی محوری در مباحث کلان حکومتهای مردمسالار است تا آنجا که دسترسی آزادانه به اطلاعات و علنی بودن آن را شرط مقدم مقابله با فساد دانستهاند.
افکار عمومی بهویژه رسانههای گروهی میتوانند به مردم کمک کنند تا عملکرد و نحوه فعالیت مدیران و مسئولان را بهدرستی بشناسند و تحلیل نمایند و میتوان گفت عدم شفافسازی میتواند کیفیت تصمیمگیری را به سطح نازلی برساند.
در مواردی که کار بنگاههای خصوصی و دولتی با هم تداخل پیدا کند اصل بر تسری قوانین دسترسی آزاد به اطلاعات است. ضمن اینکه دو عامل شفافیت و پاسخگویی سبب افزایش نظارتهای مردمی بر رفتارها و تصمیمهای کارگزاران شده و بدین صورت فرصت ارتکاب فساد و رانت محدود میشود و اعمال قانونی مسئولین، از لحاظ کیفی نیز به طور مطلوب انجام خواهد شد.
قصد نگارنده از طرح مطالب فوق مقایسه دو مدیر گیلانی در حوزه اطلاعرسانی است. مهدی کاظمیان مدیر روابطعمومی و امور بینالملل سازمان منطقه آزاد انزلی تلاش میکند تا مدیران این سازمان با حضور در جمع خبرنگاران پاسخگوی سؤالات و مطالبات افکار عمومی باشند جدای از اینکه در بازدیدهای میدانی هم این شرایط را برای خبرنگاران فراهم میکند. وی میکوشد مدیران این سازمان در پاسخگویی و شفافیت کمفروشی نکنند.
کاظمیان تاکنون توانست از ظرفیت رسانهها برای دستیابی به اهداف سازمانی بهدرستی استفاده نماید و به نظر تاکنون کارنامه قابلقبولی از خود در این حوزه بجای گذاشته است. البته وی از خلاقیت ویژهای برای تجلیل از خبرنگاران نیز برخوردار است و تلاش کرده با برگزاری مراسمی متفاوت در روز خبرنگار، خاطرهای خوش از خود به یادگار بگذارد.
اما قاسم رضاییان رئیس اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی گیلان در پاسخگویی و شفافیت کمفروشی میکند. قاسم بر خلاف کاظم، در طول دوران ریاست خود در اتاق بازرگانی نشان داد اعتقاد چندانی به پاسخگویی و شفافیت ندارد و تلاش میکند با کلیگویی و حاشیهپردازی، ذهن افکار عمومی را از مسائل اصلی منحرف کند درصورتیکه افکار عمومی هنوز منتظر دریافت پاسخ سؤالات خود در چارچوب قانون بوده و بلاتکلیفی دراینخصوص را نمیپسندد.
قاسم رضاییان چهارشنبه هفته گذشته در نشستی که با خبرنگاران به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد، از خبرنگاران پرسشگر و مطالبهگر دعوت نکرد و البته مثل گذشته نتوانست آن طور که باید، در اقناع افکار عمومی تأثیرگذار باشد.
این اعتقاد وجود دارد قاسم رضائیان در این نشست خبری بیشتر بهکلی گویی پرداخته و به بایدها و نبایدهایی اشاره کرده که مثل روز روشن است ضمن اینکه تلویحاً سیاستهای دولت سیزدهم را در بخش اقتصاد و بازرگانی هدف حملات خود قرارداد.
گفتنی است وی در این نشست به جزئیات دریافت ۱۵ میلیارد تومان از اتاق بازرگانی ایران در ازای واگذاری سهم ۲۰ درصدی اتاق گیلان در سرای تجاری آستراخان روسیه هیچ اشارهای نکرد. حتی از سرنوشت ۱۵ میلیارد تومان دریافتی هم خبری نداد که کجا هزینه شده است؟! همچنین به تشکیل پرونده در قوه قضاییه مبنی بر پرداخت هزینههای سفر کارکنان دولت به روسیه توسط اتاق بازرگانی گیلان در آذرماه سال گذشته هم اشارهای نکرد. این سؤال افکار عمومی مبنی بر اینکه رئیس اتاق بازرگانی گیلان چگونه بدون مصوبه هیئت نمایندگان؛ دهها میلیارد ریال برای سفر کارکنان دولت به روسیه پرداخت کرده هم بدون پاسخ ماند! البته رضاییان در خصوص نتیجه این سفر که دهها میلیارد برای این اتاق آب خورد هم چیزی نگفت.
قاسم رضاییان در این نشست از تاریخ دقیق تکمیل و اتمام ساختمان جدید اتاق بازرگانی گیلان هم چیزی نگفت! اینکه با چند درصد پیشرفت فیزیکی این ساختمان را تحویل گرفته؟ اکنون چند درصد پیشرفت فیزیکی دارد؟ و در طول دوران ریاست وی در این اتاق چه میزان برای این ساختمان هزینه نموده است؟! و….
اگر چه در ابتدای ریاست قاسم رضاییان قرار بود رویکرد اتاق بازرگانی گیلان در دور جدید بر مبنای شفافیت استوار باشد؛ اما وی توجه ای به مقوله شفافیت و پاسخگویی نداشته و به نظر میرسد ادامه عدم شفافیت مالی؛ اعتبار اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی استان گیلان را مخدوش و به آن آسیب وارد خواهد کرد.
بنابراین، در این مقطع خلا تغییر رویه غیرشفاف ابهامانگیز فعلی این اتاق به کیفیات پیشتر اشاره شده و برداشتن گامهایی در راستای پاسخگویی و شفافیت مالی کامل در بخشهای درآمدی و هزینهای اتاق بازرگانی بهشدت احساس میگردد تا از حواشی بیشتر جلوگیری شود. ایکاش قاسم از کاظم یاد بگیرد.